Aktualności


(2020-04-08)

ŚWIĘTE TRIDUUM PASCHALNE

ŚWIĘTE  TRIDUUM  PASCHALNE

Wraz z dniem Niedzieli Palmowej weszliśmy w czas Wielkiego Tygodnia, czyli bezpośredniego okresu przygotowania do świąt wielkanocnych. W tym dniu wspominaliśmy uroczysty wjazd Jezusa i apostołów do Jerozolimy. Kolejne dni tygodnia otrzymują miano „Wielkich” (Wielki Poniedziałek, Wielki Wtorek itd.). Podkreśla się w ten sposób wzniosłość owego tygodnia, który jest podsumowaniem planu Bożego zbawienia ludzkości.

Centrum Wielkiego Tygodnia jest Triduum Paschalne. Z języka łacińskiego „triduum” oznacza „trzy dni”. W tym czasie mają miejsce najważniejsze wydarzenia w roku liturgicznym katolików. Celebrowana jest męka, śmierć i zmartwychwstanie Chrystusa. Triduum rozpoczyna się wieczorną mszą świętą w Wielki Czwartek (Msza Wieczerzy Pańskiej), kończy zaś drugimi nieszporami po południu Niedzieli Wielkanocnej.

Wielki Czwartek

W tym dniu sprawowana jest rano tylko jedna ofiara eucharystyczna, Msza Krzyżma świętego. Jest ona celebrowana w kościele katedralnym przez biskupa i prezbiterów danej diecezji. Biskup błogosławi oleje chorych i katechumenów oraz konsekruje święte krzyżmo. Kapłani zabierają nowe oleje do swoich parafii, stare zaś się spala.

Wieczorem odprawia się uroczystą Mszę Wieczerzy Pańskiej, która rozpoczyna Święte Triduum Paschalne. Jest ona pamiątką Ostatniej Wieczerzy. Chrystus wówczas ofiarował swoje Ciało i Krew pod postaciami chleba i wina, rozdał apostołom i nakazał im czynić to samo na Jego pamiątkę. To wtedy Pan Jezus ustanowił dwa sakramenty święte: Kapłaństwo i Eucharystię.

Po uroczystym odśpiewaniu „Chwała na wysokości”, milkną dzwony oraz organy aż do hymnu śpiewanego podczas Wigilii Paschalnej. Eucharystia ta jest także związana z obrzędem obmycia nóg. Wieczorna msza święta kończy się przeniesieniem Najświętszego Sakramentu do miejsca adoracji. W polskiej tradycji to miejsce nazywane jest „ciemnicą”. Gaśnie wieczna lampka, płonąca przez cały rok przy tabernakulum.

Wielki Piątek

W tym dniu, nie sprawuje się Eucharystii. W wielu kościołach trwa spowiedź, adoruje się Pana Jezusa, odbywają się nabożeństwa drogi krzyżowej oraz gorzkich żali. Najważniejszym momentem tego dnia jest wieczorna Liturgia Męki Pańskiej. Składa się ona z następujących części: Liturgii Słowa, adoracji Krzyża i obrzędów Komunii Świętej.

Przewodniczący Liturgii wychodzi w czerwonych szatach. Wierni wysłuchują obszernego opisu Męki Pańskiej według św. Jana. Następnie ma miejsce obrzęd adoracji Krzyża, jako znaku zwycięstwa Chrystusa nad śmiercią. Wierni całują krzyż, który jest wyrazem miłości Boga do człowieka.

Wielkopiątkową liturgię kończy przeniesienie Najświętszego Sakramentu do kaplicy, zwanej Bożym Grobem.

Wielka Sobota i Wigilia Paschalna

Od początku tego dnia trwa adoracja Najświętszego Sakramentu przy Grobie Pańskim. W tym dniu, podobnie jak w Wielki Piątek, nie odprawia się Mszy Świętej. Wigilia Paschalna, która rozpoczyna się po zachodzie słońca wliczana jest już w dzień następny, to jest w niedzielę. Bierze się to z tradycji żydowskiej, gdzie kolejny dzień rozpoczynał się po zapadnięciu zmroku.

Jest to centralny moment Triduum Paschalnego. Celebracja Paschy rozpoczyna się późnym wieczorem w Wielką Sobotę, ale nie jest jej częścią.

Celebracja Misterium Paschalnego składa się z następujących części: Liturgia Światła, Liturgia Słowa, Liturgia Chrzcielna, Liturgia Eucharystyczna, Procesja rezurekcyjna i błogosławieństwo.

Liturgia Światła, zwana lucernarium, nawiązuje do symbolu światła. Światło wnoszone do świątyni symbolizuje Zmartwychwstałego Chrystusa, który jest Światłością Świata (J 8, 12). Procesja światła uroczyście wnosi światło Nowego Życia do świątyni, ale także do naszych serc. Kapłan, diakon lub ministrant wnosi je do kościoła, zatrzymując się w trzech stacjach. Za każdym razem lud wyraża swoją wdzięczność za dar oświetlenia drogi do zbawienia. Kapłan lub diakon wykonuje następnie dziękczynno-uwielbieniowy hymn Exsultet (orędzie wielkanocne) w którym zawiera się cała teologiczna symbolika paschału, jak i całej Wigilii Paschalnej oraz tajemnicy zmartwychwstania.

Słowo i chrzest

Liturgia Słowa Wigilii Paschalnej przewiduje do dziewięciu czytań. W czytaniach wierni wsłuchują się w orędzie wielkich dzieł, jakich Pan dokonał w historii ludzkości.

Następnie rusza procesja do chrzcielnicy, kantorzy śpiewają skróconą formę Litanii do Wszystkich Świętych. Tam następuje uroczysta modlitwa poświęcenia wody w formie prefacji, która wyraża teologię i chrześcijańską symbolikę wody. Następnie celebrans, wraz z diakonami, zanurza w wodzie chrzcielnej paschał, przyniesiony w procesji. Zanurzenie to oddaje prawdę, iż chrzest jest sakramentem, w którym wraz z Chrystusem umieramy (zanurzamy się) i powstajemy – wynurzamy się do nowego życia, przez dokonujące się zmartwychwstanie. Wierni z zapalonymi świecami odnawiają przyrzeczenia, które ich rodzice złożyli w czasie chrztu. Celebrans, zanurzywszy z nowo poświęconego źródła wody chrzcielnej, kropi zgromadzenie liturgiczne.

Liturgia Eucharystyczna  to część Wigilii Paschalnej, która przypomina część codziennej Mszy Świętej. Rozpoczyna się przyniesieniem darów, a kończy na Komunii Świętej.

Procesja rezurekcyjna zaś jest uroczystą formą ogłoszenia światu, że Chrystus pokonał śmierć. Następuje ona na zakończenie Wigilii Paschalnej. W niektórych kościołach procesja odbywa się dopiero przed pierwszą mszą poranną w niedzielę. Kapłan z ludem okrąża kościół trzykrotnie, następnie błogosławi wiernych i następuje dalsza część Mszy Świętej porządku niedzielnego.

Niedziela Zmartwychwstania Pańskiego

W tym dniu w całym Kościele odbywa się uroczysta celebracja Liturgii Eucharystycznej. Śpiewane są podniosłe pieśni, które mają wskazać na wielkość wydarzenia, jakim było odkupienie ludzkości przez Zbawiciela. Rozpoczyna się Okres Wielkanocny w Kościele katolickim.

© Copyright 2019 PARAFIA ŚW. MAKSYMILINA KOLBE w Gdańsku